|
QUẬY
NHIỀU, BẦM GIẬP LẮM Đại-Dương |
|
Tài
liệu tham khảo: Remarks by President Biden and President
Xi of the People’s Republic of China Before Virtual Meeting (The White
House) Should the United States Support Chinese
Separatism? (National Interest) U.S.-China Summit Produces Little More
Than Polite Words, but They Help (NYT) QUẬY
NHIỀU, BẦM GIẬP LẮM Đại-Dương Tổng
thống Joe Biden ôm tham vọng trở thành “Minh chủ
Thế giới” mà lực bất ṭng tâm nên làm cái ǵ
cũng thất bại. Lợi ít hại nhiều không
những cho Hoa Kỳ mà khắp toàn cầu. Biden
phó Hội G20 liên quan đến kinh tế và COP26
thuộc về Hâm nóng Địa cầu. Nhóm
20 (G20) gồm 19 thành viên và Liên Hiệp Châu Âu (hội
viên đặc biệt) thành lập năm 1999 chiếm
90% toàn bộ nền kinh tế thế giới. Sau hơn
nhiều năm hoạt động dường như
G20 có cũng được mà không cũng chẳng sao
v́ các hội viên G7 quyền lực thế giới
đều ở trong G20 giữ vai tṛ quyết định. Đại
dịch Vũ Hán lan khắp toàn cầu được
G20 cam kết về khả năng tiếp cận
vắc xin b́nh đẳng hơn để vắc xin
Covid-19 bao phủ 40% toàn cầu vào cuối năm 2021 và
70% vào giữa năm 2022. Thực
tế, việc sản xuất và phân phối vắc xin
Covid-19 một cách công b́nh đều lệ thuộc vào
hai vấn đề quan trọng: (1) Bản quyền
phải được tôn trọng, không ngoại
lệ. Chẳng ai bỏ trí tuệ, công sức nghiên
cứu chế tạo ra một sản phẩm vô cùng giá
trị lại đồng ư cho không, biếu không để
rồi công ty phá sản? (2) Việc sản xuất và
bảo tŕ đ̣i hỏi tŕnh độ công nghệ và
kỹ thuật cao mà nhiều nước khó đáp
ứng. Thiếu giới chuyên môn lành nghề th́
thuốc trị bệnh sẽ trở thành lưỡi hái
tử thần? Vắc xin của Trung Quốc và Nga không
được giới chuyên gia quốc tế phê
chuẩn nên đă gây ra ảnh hưởng tai hại
cho người sử dụng khắp nơi. Ngoại
trừ tại Trung Quốc với những biện pháp
kiểm chứng mơ hồ, giấu giếm. Biden
mong đợi sự hiện diện của Chủ
tịch Trung Quốc, Tập Cận B́nh và Tổng
thống Nga, Vladimir Putin mà họ không đến đă
thể hiện sự phân cực giữa hai khối
Nga-Trung/Tây Phương. Trung Quốc siêu cường
kinh tế, Nga siêu cường nguyên tử không tham
dự. Sự phối hợp quốc tế dưới
cây gậy chỉ huy theo suy nghĩ đơn sơ
của Biden đă trở thành tṛ cười ngoại
giao. Các
nhà lănh đạo G20 đă tập trung đánh giá
những tác động của đại dịch
COVID-19 trên toàn cầu, trong đó nhấn mạnh ư nghĩa
của các chiến dịch tiêm chủng. G20 cam kết
sẽ đạt được mục tiêu bao phủ
vắc xin cho 40% dân số thế giới vào cuối năm
nay và 70% vào giữa năm 2022. Đây có lẽ là
mục tiêu cụ thể nhất từng được
G20 công bố. G20 đă cam kết thực hiện
cắt giảm khí thải và tăng cường
viện trợ tài chính cho các quốc gia chịu
nhiều tác động nhất có thể thành sự
thật hay không, nào ai biết? Biden
hănh diện giương cao ngọn cờ “chống hâm
nóng toàn cầu” nên mong lôi kéo được Tập
và Putin tới Hội nghị COP 26 năm 2021. Nhưng,
Tập và Putin không dự mặc dù lượng khí
thải của Trung Quốc chiếm hạng nhất, Nga
hạng 5 của thế giới (theo thống kê năm
2014). Giai
đoạn kỹ-nghệ-hoá, Châu Âu vẫn dùng than
đá để phát triển kỹ nghệ và cải
thiện cuộc sống dân chúng. Ngày nay, Châu Âu đang
tái vận hành nhà máy điện hạt nhân và
đường ống dẫn dầu nhằm đáp
ứng nhu cầu xă hội hầu tránh xung đột
với Hoa Kỳ. Hiện
tại, Đông Nam Á và một số quốc gia nghèo khó,
giàu tài nguyên thiên nhiên để phát triển đất
nước như Châu Âu từng làm. Tây Phương không
thể cung phụng mọi thứ cho các quốc gia
đang phát triển và chậm tiến để bị
rơi vào thời kỳ tiền-kỹ-nghệ. Thái Lan,
Cambodia, Myanmar, Lào từ chối kư kết vào thỏa
thuận chống nạn phá rừng. Thông
cáo chung của COP26 chỉ che dấu những sự khác
biệt to lớn giữa Hoa Kỳ và các nước như
Nga, Trung Quốc, cũng như các nhược tiểu
về chống hâm nóng toàn cầu. Từ
lúc lên cầm quyền, Tổng thống Joe Biden ra
sức ve văn Chủ tịch Tập Cận B́nh bằng
các chiêu bài “hoà b́nh, hợp tác không đối đầu,
cùng nhau lănh đạo thế giới”. Tuy nhiên, Biden
doạ, Tập làm thật. Các
vụ tuần tra Hải quân FONOP của Hoa Kỳ thưa
dần thay v́ nhiều hơn để đối phó
với các hoạt động gia tăng trên hai Biển
Đông Trung Hoa (ECS) và Biển Nam Trung Hoa (SCS) của
Trung Quốc. Ngược
lại, Tập Cận B́nh nương theo đà “xây
dựng chủ nghĩa xă hội trong hoà b́nh” của
Joe Biden để leo thang trên Biển Nam Trung Hoa. Bắc
Kinh buộc tàu bè chở hàng hóa nguy hiểm, chiến
hạm, tiềm thuỷ định, hàng không mẫu
phải báo cáo chi tiết về hải tŕnh, hải
cảng cuối cùng khi đi vào vùng biển do Trung
Quốc tuyên bố chủ quyền trên SCS và ECS. Cầu
mong của Biden được Tập cho phép mở
trực tuyến ngày 16/11/2021 gần 4 tiếng đồng
hồ. Báo
New York Times ra ngày 16/11 với đầu đề
“U.S.-China Summit Produces Little More Than Polite Words, but They
Help” khá chua chát mà chính xác: “Hội nghị thượng
đỉnh Hoa Kỳ-Trung Quốc tạo ra nhiều hơn
những từ ngữ lịch sự, nhưng chẳng
giúp ích ǵ”. Mở
đầu, Tổng thống Joe Biden vui khi gặp lại
người bạn cũ rồi nói “Trung Quốc nên
tuân thủ thỏa thuận giao thương “Giai đoạn
Một” đă đạt được dưới
thời Chính quyền Trump”. Tập
không trả lời trực tiếp mà “khuyên Biden đừng
chính-trị-hóa vấn đề thương mại”. Biden
nêu những quan tâm về các hoạt động vi
phạm nhân quyền của Trung Cộng ở Tân Cương,
Tây Tạng và Hồng Kông. Tập nhắc “Mỹ không
nên can thiệp vào chuyện nội bộ của Trung
Quốc”. Biden
nói về tầm quan trọng của tự do và an ninh hàng
hải đối với sự thịnh vượng
của khu vực Ấn Độ Dương-Thái B́nh Dương.
Tập lờ về Công ước Liên Hiệp Quốc
về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) mà cảnh cáo
Mỹ tăng cường hải quân ở Tây Thái B́nh
Dương là đang khởi động Chiến Tranh
Lạnh. Biden
phản đối việc Trung Quốc dùng biện pháp
quân sự với Đài Loan. Tập
đốp chát: “Thống nhất Trung Quốc là mong
muốn chung của tất cả người dân.
Bắc Kinh sẽ kiên nhẫn để đạt
được thống nhất ḥa b́nh với Đài
Loan. Nhưng, sẽ có những hành động quyết
liệt nếu các cường quốc ủng hộ
Đài Loan độc lập tức vượt qua là
lằn ranh đỏ … Nếu Mỹ cố gắng
sử dụng vấn đề Đài Loan để
đàn áp Trung Quốc là đang đùa với lửa và
sẽ tự thiêu”. Trong
ba biến cố quan trọng có ảnh hưởng
đến t́nh h́nh thế giới mà Joe Biden hy vọng
sẽ củng cố vị trí siêu cường của
Hoa Kỳ. Nhưng,
với bối cảnh nào, Tổng thống Joe Biden
vẫn ở thế hạ phong nên 41% cử tri Mỹ
đồng ư việc làm của Biden trong khi 58% không
chấp thuận. Trung
Quốc hài ḷng nhất trong khi Châu Âu vẫn muốn t́m
đường lối riêng. Tập đóng vai “ngư
ông đắc lợi”. Đại-Dương |