NƯỚC
MỸ ĐI VỀ ĐÂU? |
Cuộc bầu tổng thống năm nay đă
diễn ra cách đây một tháng hai ngày, tính
tới ngày số DĐTC này ra mắt. Mà vẫn chưa
ai biết ai sẽ giơ tay tuyên thệ đầu năm
tới. Thông thường th́ tối ngày bầu cử
là ta đă có kết quả ngay rồi. Năm nay th́
đến giờ này cả nước vẫn mù
tịt. Tại sao lại có chuyện rắc rối như
vậy? Thứ nhất, phải nói
ngay, bầu cử Mỹ, nhất là bầu cử
tổng thống, càng ngày càng rắc rối, càng
nhiều luật lệ, càng nhiều cử tri, càng
nhiều phân hóa, càng nhiều gian lận và ngay cả các
ứng cử viên cũng càng ngày càng… bác bỏ
luật chơi. Nh́n lại lịch sử
cận đại để xem vài kinh nghiệm. Năm 1960, thượng
nghị sĩ John Kennedy thắng PTT Nixon khít nút, qua hơn
100.000 phiếu của tiểu bang Illinois. Mà tiểu bang
này lại nổi tiếng là tiểu bang ‘ma giáo’
nhất Mỹ, vừa là thủ đô của mafia
Mỹ, vừa là thủ đô của chính trị gian
trá mánh mung nhất nước luôn. Khi đó, TNS Kennedy
bị nghi ngờ thắng nhờ thống đốc
tiểu bang và thị trưởng Chicago thông đồng
cùng với các nghiệp đoàn để tráo
phiếu, gian lận ǵ đó, và phe CH đ̣i kiểm
tra, đếm phiếu lại và thưa kiện. Ông
Nixon phủ quyết, tuyên bố nh́n nhận ông Kennedy
đă đắc cử. Ông Nixon giải thích thưa
kiện, tranh căi sẽ giảm uy tín của tổng
thống, bất kể ai là người thắng
cử, sẽ khiến tổng thống khó làm việc và
đất nước thêm chia rẽ. Ông chấp
nhận thua keo này, bày keo khác. Kết quả ông Kennedy
đắc cử. Tám năm sau, ông Nixon ‘bày keo khác’,
đắc cử tổng thống thật. Bốn
thập niên sau, t́nh h́nh thay đổi hẳn Năm
2000, PTT Al Gore thua khít nút thống đốc Bush con
tại Florida. Mới đầu, ông chấp nhận
thua, gọi điện thoại cho ông Bush, chúc mừng
ông này. Nhưng ngay sau đó, nghe lời dụ khị
của các phụ tá và cố vấn, gọi điện
thoại trở lại, rút lại lời chịu thua và
chúc mừng, cho biết sẽ đ̣i đếm
phiếu lại, rồi thưa kiện. Cuộc bầu cử này
đi vào lịch sử khi cuộc chiến kéo dài 37 ngày.
Mỗi bên tung ra lực lượng cả trăm siêu
luật sư đổ xuống Florida, thưa kiện
liên tục hết vụ này tới vụ khác, các ṭa
sơ thẩm và cả Tối cao Pháp Viện tiểu
bang thụ lư ngày đêm, ra phán quyềt gần như
mỗi ngày. Báo chí loan tin kiểm phiếu, đếm
phiếu không ngừng, thiên hạ học hỏi
được cả triệu chuyện về các h́nh
thức bầu bán, lá phiếu,… Lần đầu tiên
nghe đến các chuyện như ‘hanging chad’, tức
là các phiếu bầu bằng cách bấm lỗ,
lủng ba góc hay hai góc hay một góc hay chỉ bị lơm.
Khi nào th́ là hợp lệ? Đếm đi đếm
lại, đếm tới đếm lui cho tới khi c̣n
hai ngày nữa là hạn chót tiểu bang Florida phải xác
nhận kết quả theo Hiến Pháp. Đến khi
đó, Tối Cao Pháp Viện liên bang mới can
thiệp, ra lệnh ngưng đếm phiếu và
bộ trưởng Nội Vụ Florida công bố và xác
nhận kết quả đếm phiếu ngay. TĐ Bush
hơn PTT Gore 537 phiếu, chiếm được Florida,
được đúng 271 phiếu cử tri đoàn và
đắc cử. PTT Gore tuyên bố ông không
nh́n nhận ông Bush thắng cử, nhưng miễn cưỡng
chấp nhận phán quyết của TCPV. Sau đó, trong
suốt tám năm của TT Bush con, ông Gore, cay đắng
công kích TT Bush đủ chuyện. Được
mấy ông cấp tiến bắc Âu an ủi, cho
giải Nobel Ḥa B́nh v́ có công cảnh giác trái đất
sẽ bốc cháy năm 2016. Gần hai thập niên sau,
năm 2016, trái đất không bốc cháy, nhưng
cuộc bầu năm đó th́ lại bốc cháy đùng
đùng, gặp rắc rối, nhưng là loại
rắc rối mới, với hậu quả lâu dài tai
hại hơn gấp bội. Trong vụ Kennedy-Nixon, sau
bầu cử, hai đảng và cả dân chúng quên ngay
những tranh căi, cùng bắt tay làm việc cho đất
nước. Trong vụ Gore-Bush, cũng đă có sự
hợp tác giữa hai đảng sau bầu cử tuy cá
nhân ông Gore tiếp tục làu bàu và báo chí tuy không mê
mẩn ông Bush chút nào nhưng cũng chỉ lảm
nhảm chỉ trích như thường lệ, không có
ǵ quá đáng. Nhất là vài tháng sau, xẩy ra vụ
9-11, khiến cả nước Mỹ đoàn kết
lại sau lưng TT Bush. Nhưng qua năm 2016, t́nh
h́nh biến thể, sa sút trầm trọng với
những hậu quả long trời lở đất. Một ngày sau kết
quả bầu cử, hai dân biểu DC đă mau mắn
đ̣i đàn hặc ông Trump v́ tội đă lừa
gạt dân để được đắc cử. Bà
ứng cử viên của Đảng Xanh -Green Party-
được đâu 1% phiếu, hô hoán gian lận
tranh cử, đ̣i đếm phiếu lại tại ba
tiểu bang then chốt nhất vùng Đại Hồ.
Được ngay bà Hillary ủng hộ, Đảng DC
đ̣i bỏ thủ tục cử tri đoàn bầu
tổng thống v́ bà Hillary được nhiều
phiếu phổ thông hơn. Rồi quay qua, hăm
dọa, dụ dỗ các cử tri đoàn bỏ
phiếu cho bà Hillary bất chấp kết quả
của tiểu bang. Ngày tân TT Trump tuyên thệ nhậm
chức, phần lớn dân biểu DC phá lệ, tẩy
chay không tham dự, không nh́n nhận tổng thống
tức là không nh́n nhận kết quả bầu
cử, trong khi nửa triệu người xuống
đường hô hoán “Not My President”. Nhưng những chuyện
đó chỉ là những món khai vị. Kinh hoàng và tai
hại hơn cả là suốt bốn năm sau là
bốn năm chiến tranh nóng không ngừng nghỉ.
Tuyệt đối đă không có một sự hợp
tác nào giữa bên thua cuộc với bên thắng
cuộc. Bên thua cuộc thề chống đối
tới cùng, bằng mọi cách. Điển h́nh là
những điều tra cuội về thông đồng
với Nga, đàn hặc cuội v́ đổi chác
với Ukraine, xen kẽ với cả mấy chục
vụ thưa kiện cá nhân TT Trump rồi kiện thưa
hầu như tất cả quyết định, sắc
lệnh của ông, đặc biệt là trong chính sách
di dân, cản di dân lậu và cản khủng bố thâm
nhập. Chưa kể việc giết nhau tận t́nh
trong vấn đề bổ nhiệm nhận sự, kinh
hoàng hơn cả là vụ bổ nhiệm thẩm phán
Brett Kavanaugh vào Tối Cao Pháp Viện. Không có một quyết
định nào của ông được chấp
nhận chứ đừng nói tới ủng hộ,
trong khi tất cả không chừa đều bị công
kích, bóp méo xuyên tạc để có cớ chửi
bới hay bôi bác. Thậm chí, quyết định
giảm thuế cả nước cũng bị bóp méo,
xuyên tạc đủ cách và chống đối tàn
bạo. Nhiều người tay chià ra nhận tiền
giảm thuế miệng la hét… ít quá, sao Bill Gates
được giảm thuế cả triệu mà tôi
chỉ được giảm có vài trăm? Không ai
chịu hiểu Bill Gates đóng thuế cả chục
triệu trong khi họ đóng thuế có vài ngàn.
Thậm chí, việc TT Trump tạo ra cả triệu
việc làm cho dân cũng bị bóp méo để chê bai
và công kích. TTDC vứt trách nhiệm thông
tin trung thực vào thùng rác để biến thành công
cụ tuyên truyền chống Trump của đảng DC. Nói về quan hệ
cực xấu giữa TT Trump và TTDC, dĩ nhiên những
người ghét Trump mau mắn đổ hết tội
lên đầu ông Trump, tố tổng thống đă coi
truyền thông như kẻ thù, đă t́m cách đánh
nhà báo thẳng thừng, không tôn trọng trách
nhiệm thông tin ‘thiêng liêng của đệ tứ
quyền’. Cái này đúng là xảo ngôn chính hiệu
con nai vàng! Sự thật là ǵ? Ai thực sự đă
‘khai chiến’? Năm 2016, câu chuyện
vớ vẩn ông Trump trước đó cả chục
năm đă bù khú, bốc phét với một nhà báo
họ nhà Bush trong phút giải lao, chẳng ai bị
chết cũng chẳng ai bị đụng tới chân
lông, bị anh nhà báo gian manh này lén thu âm rồi bung ra
ngay trong mùa tranh cử, đă bị truyền thông khai
thác tận t́nh, thêm đủ loại mắm muối
cho mặn mà, dùng để đánh Trump tơi bời
ngay từ khi chưa có bầu cử. Có lẽ v́ cái
tội Trump đă dám hạ Jeb Bush. Như vậy, ai khai
chiến? Sao lại trách ông Trump đă không tôn
trọng ‘đệ tứ quyền’? Công tâm mà nói,
khi toàn thể TTDC miệt thị, bôi bác đánh Trump
chết bỏ, loan tin và b́nh luận chống TT Trump
tới hơn 90% ngay từ khi ông Trump chưa đắc
cử tổng thống th́ sao lại có thể đ̣i
hỏi Trump phải tôn trọng các nhà báo gian manh phe
đảng? Trong suốt bốn năm
qua, ta thấy ǵ ngoài những công kích tàn bạo và láo
lếu nhất. Cho dù tất cả đều là
những cục kẹo cao su được nhai đi
nhai lại dù hết chất đường từ khuya
rồi. Những luận cứ ‘đường
ṃn’ nghe đến nhàm tai vẫn được
nhắc đi nhắc lại, viết tới viết
lui, nhất là trong đám các cụ DUT nghèo nàn trí tưởng
tượng. Kiểu như Trump lơ là và bất tài
để cả chục triệu người bị
nhiễm dịch, cả mấy trăm ngàn người
chết, Trump kỳ thị đưa đến nổi
loạn của dân da đen, Trump tàn phá kinh tế
đưa đến 20% dân Mỹ bị thất
nghiệp, Trump mắc nợ tới 27.000 tỷ, Trump
bị TC đánh nát người, Trump bị mắc
bẫy cậu Ấm Ủn,… Đây là những luận
cứ đă được DĐTC này chứng minh là
loại bóp méo, xuyên tạc, phịa,… không biết bao
nhiêu lần. Thây kệ! Goebbels của Hitler, bậc
thầy của tuyên truyền nhồi sọ, đă
dạy “một điều nói láo cứ lập đi
lập măi, cuối cùng sẽ có người tin”,
phải không? Nhất là trong đám cử tri DUT
cuồng tín, tất cả bất chấp sự
thật, chỉ muốn nghe những chuyện
‘thuận nhĩ’ thôi. Đưa đến
cuộc bầu bán lịch sử năm nay. Tất
cả các đê đập bảo vệ thể chế
dân chủ và các cuộc bầu cử bị phá vỡ
hoàn toàn. Mọi chuyện c̣n đang
trong ṿng tranh căi thưa kiện, cho đến giờ này
vẫn chưa rơ ai thắng ai thua, ai sẽ giơ tay tuyên
thệ đầu năm tới. Chỉ biết một
số chuyện rơ ràng: – Chưa bao giờ t́nh
trạng gian lận bầu cử lộ liễu như bây
giờ, từ những gian lận bất hợp pháp như
tráo phiếu, phiếu ma, mất phiếu, phiếu quên
đếm, ‘trục trặc kỹ thuật’ của các
máy bầu cử,… cho đến những gian lận tương
đối ‘hợp pháp’ hơn như tiểu bang
giờ chót thay đổi luật lệ bầu cử,
TTDC mở thăm ḍ cuội, tung fake news hàng loạt,… – Chưa bao giờ fake
news lộng hành như bây giờ, với đủ
loại tin quái lạ nhất, những thuyết âm mưu
vô lư nhất mà chẳng ai kiểm chứng được,
được các chuyên gia quậy và các trang mạng
quá khích, cực đoan nhất, từ cực tả
tới cực hữu tung ra rồi được các
cử tri cuồng mê cuồng chống tiếp tay
phổ biến ào ào. Cả nước ch́m đắm
trong hỏa mù tin giả tin thật. – Chưa bao giờ các
hộp thư emails lại tràn ngập emails như bây
giờ. Ai cũng muốn lên tiếng, khen, chê, tung hô,
chửi bới như băo tuyết. Ai cũng muốn có
ư kiến. Ai cũng muốn cả nước biết
ư kiến của ḿnh. Một cụ DUT (Dị Ứng Trump) đặt câu
hỏi “Liệu Trump có đáng để
đánh đổi những ǵ quư giá nhất của
bạn không?”. Có một cách khác để
đặt câu hỏi này: “Liệu Biden có đáng để chấp
nhận là tổng thống bất kể gian lận
cỡ nào không?”. Một người đăng
trí mà trong suốt nửa thế kỷ sự nghiệp
chính trị đă chẳng làm ǵ, chẳng để
lại một dấu ấn ǵ, và chuyên môn lấy
quyết định sai? Lại là một thứ con tin
của TC sau khi cha con đă bị đấm mơm cả
trăm triệu. https://diendantraichieu.blogspot.com/2020/08/bai-139-toi-khong-ua-cu-biden.html Một cụ (bà?) DUT tên là
ĐN viết rất tếu: “V́ đó [TTDC Mỹ] là một nền báo chí quy cũ,
chuyên nghiệp, truyền thống nhất mà tôi may
mắn được tiếp cận trong 40 năm làm báo
ở Mỹ. Từ cách làm tin cho đến cách
viết những bài quan điểm, b́nh luận,
giải trí, báo chí truyền thông Hoa Kỳ có những
quy luật vô cùng nghiêm túc, dù thành văn hay bất thành
văn”. Vậy sao? Bà này từ VN
qua Mỹ, chuyển từ báo VC qua báo Mỹ nên ngỡ
ngàng cũng không lạ. Cái khó hiểu là trong “40 năm làm báo ở Mỹ“,
bà “tiếp cận” được
bao nhiêu “nền báo chí” đề
dám khẳng định nền báo chí Mỹ là
nhất? Nhất so với cái ǵ? Hăy đọc nhận
định của chính thống đốc DC của New
York Andrew Cuomo, một người chưa bao giờ thân
thiện với TT Trump: “Truyền thông đă đi quá xa, mất tính
chuyên nghiệp, thiếu tôn trọng tổng thống và
cái chức vị tổng thống, đă hỏi TT Trump
những câu hỏi đầy thành kiến”. Muốn khiếu nại,
xin hỏi ông Cuomo. https://www.yahoo.com/lifestyle/cuomo-defends-trump-against-unprofessional-134627352.html Tôi cũng xin có một câu
hỏi: như vậy theo cụ DUT này, có phải là
tất cả những ǵ TTDC Mỹ viết về
miền Nam VN (quan nhát, lính hèn, xă hội toàn đĩ
điếm và ăn mày,…), về VC (những chiến
sĩ dép râu của tự do và nhân bản) hồi trước
75 đều đúng hết sao? Thật ra, muốn hiểu
rơ các cụ DUT rất dễ: chỉ cần xem cách
dịch tiếng Anh qua tiếng Việt của các
cụ th́ biết ngay. Một thí dụ cụ thể là
câu dịch của một cụ DUT nặng tên là ĐN
vừa nêu trên: Đây là
câu tuyên bố của TT Trump, nguyên văn tiếng Anh
khi trả lời một câu hỏi của nhà báo Lesley
Stahl: “I need to discredit you so that when you say
negative things about me, no one will believe you”. Đây là
nguyên văn câu dịch: “Ông chỉ cần làm
mất uy tín của chúng mày th́ lần tới khi
tụi bây khui điều không tốt về ông th́ không
ai tin chúng mày nữa”. Đúng là
một cách dịch thô bỉ nhất của dân vô
học. Xưng “ông”, gọi người đối
thoại là “chúng mày”, “tụi bây”? Thằng nhóc
đánh giầy ít học nhất khu tây ba-lô mới
ăn nói như vậy. Chỉ một câu dịch này cũng
nói lên đầy đủ tư cách, giáo dục, và tính
gian trá của quư cụ DUT, khỏi tranh căi làm ǵ cho
mất thời giờ. Muốn
biết thêm? Xin chia sẻ với quư vị chuyện
nữa. Kẻ này thường nhận được
emails sỉ vả của nhiều cụ DUT nặng,
gần như mỗi ngày. Họ gọi tôi là “tay điếm VL”, “thằng léo VL”,… Đó là ngôn ngữ
của hạng người nào? Ấy
vậy, chứ cái đám đó lúc nào cũng cao
ngạo, hểnh mủi sỉ vả dân ủng hộ
TT Trump là fan cuồng, côn đồ, vô học, nhất
là … dốt tiếng Anh. Ủa? Dân
Việt mà tiếng mẹ đẻ không phải là
tiếng Anh, nhất là những ông lính trước
đây chỉ có một nghề là cầm súng bảo
vệ đất nước chống CS xâm lăng,
họ dốt tiếng Anh là cái tội từ hồi nào?
Những anh chị tỵ nạn được bố
mẹ hy sinh mọi thứ để chúng có học,
trở thành trí thức, tiếng Anh giỏi hơn
một chút là có quyền miệt thị bố mẹ,
chú bác dốt tiếng Anh từ hồi nào? Ai cho chúng
ăn học để chúng giỏi tiếng Anh? Mà nghĩ
cho cùng, giỏi tiếng Anh th́ đă hơn ai? Giỏi
tiếng Anh có nâng tư cách, phẩm giá con người
không? Cứ
đọc vài mẫu tin của nhóm Tố Sảng, là
nhóm phần đông tự đấm ngực nhận là
trí thức, giỏi tiếng Anh, giỏi đủ
thứ,… th́ biết ngay nhân cách của chúng.
Đây là một tin mà nhờ giỏi tiếng Anh, nhóm
Tố Sảng đă thu thập được và
phổ biến lại cho thiên hạ: “Trump hăm hiếp bé gái 13 tuổi v́
nó giống con gái hắn“. Kiểu này, kẻ
này thấy dốt tiếng Anh khỏe hơn nhiều,
khỏi phải đọc loại tin bệnh hoạn này. Các
cụ DUT cũng hùng hổ sỉ vả những người
mà họ gọi là “YouTuber bán miệng nuôi thân” khi lên
YouTube hoan hô TT Trump. Ủa, vậy chứ mấy ông lănh
lương để lên SBTN làm nghề sỉ vả TT
Trump th́ là ǵ? Có phải cũng là “bán miệng nuôi
thân” không? Khác nhau điểm nào? SBTN cũng sống
bằng số người coi thôi. Không ai coi, SBTN cũng
chết và các ông b́nh loạn gia chuyên nghiệp của
SBTN cũng ngáp thôi. Cái
khả năng và hiểu biết của các cụ DUT cũng
được minh chứng khá rơ qua những bài công kích
TT Trump và phe CH, hay bênh vực cụ Biden và phe DC. Một thí dụ tiêu biểu về cách
‘phản bác’. Luật sư
Giuliani, ra trước một số dân biểu
Pennsylvania, tố cáo phe Biden gian lận bầu cử. Ông
đưa ra danh sách một loạt quân hạt -counties-
đă có số người bầu cao hơn số người
ghi danh (phiếu bầu ma), mà ông Giuliani cho biết
nằm trong tiểu bang Michigan, trong khi đó là những
quận của Minnesota. Phe ta công
kích, miệt thị ông Giuliani đă nhầm lẫn
Michigan với Minnesota. Cái sai lầm của ông Giuliani
xuất phát từ việc tên cả hai tiểu bang
đều bắt đầu bằng MI, do đó ông
Giuliani đă sơ ư lộn. (Michigan=MI; Minnesota: MN) Kẻ này có vài nhận xét: – Các
cụ DUT không phân biệt được cái ǵ là
chuyện quan trọng, cái ǵ là chi tiết vớ
vẩn. Cái quan trọng trong tố giác của ông
Giuliani là trong số phiếu bầu đă có quá
nhiều phiếu ma, chứng minh đă có gian lận quy
mô. Các cụ không căi được điểm này,
đành phải bắt bẻ chi tiết vặt vănh là
tiểu bang Michigan hay Minnesota, cho dù tên các counties đều
đúng hết. Thứ nh́, các cụ mau mắn bắt
bẻ ông Giuliani về chi tiết này, nhưng trước
đây, chưa bao giờ dám một lần nào viết
về cả ngàn câu nói nhầm của cụ Biden. – Ngay
cả tác giả (vẫn là cụ bà ĐN!) cũng
viết ‘nhầm’: đây là h́nh chụp nguyên văn
một câu trong bài: Trump ra đâu năm
2014???Một thí dụ cụ thể khác
của cái nh́n hạn hẹp của đám DUT. DĐTC tuần rồi có
viết tin về ông Giuliani điều trần “trước
quốc hội Pennsylvania”, nêu ra những thắc
mắc kiểu như 1,8 triệu phiếu bầu
bằng thư được gửi cho cử tri, nhưng
lại nhận được lại 2,5 triệu
phiếu, với 700.000 phiếu từ trên trời rơi
xuống, mà trong đó chỉ có 3.200 phiếu cho TT
Trump, c̣n lại là cho cụ Biden hết. Đây là
loại tỷ lệ mà chỉ có cụ Trọng Lú hay
Cậu Ấm Ủn mới xào nấu ra được,
bây giờ vô t́nh để lọt công thức ra cho
đảng DC Pennsylvania mượn xài. Đó là điểm
căn bản cần nh́n cho kỹ. Nhưng một cụ DUT
đă email cho kẻ này, sỉ vả “tay điếm VL tung fake news”,
v́ đây là chuyện ông Giuliani điều trần trước
một số dân biểu CH tại một khách sạn,
chứ không phải điều trần trước
quốc hội. Vẫn là chuyện không phân
biệt đâu là chuyện quan trọng, đâu là chi
tiết vớ vẩn. Bắt bẻ chi tiết vụn
“không phải là họp trong ṭa nhà
quốc hội mà là trong khách sạn”, mà
tuyệt đối không dám giải thích chuyện
700.000 phiếu từ trên trời rơi xuống, trong
đó tất cả đều ghi tên cụ Biden
hết, trừ có đúng hơn 3.000 phiếu cho TT Trump. Khó trách được các
cụ này khi khả năng ‘phản bác’ của
họ đến vậy là hết, không thể đ̣i
hỏi hơn vậy. Nh́n vào tương lai, không
ai có thể không lo cho thể chế DC Mỹ sẽ thoái
hóa như thế nào. Theo cái đà suy thoái này th́
cuộc bầu cử năm 2024 và sau đó sẽ ra
sao? Tất cả các cuộc bầu cử Mỹ có
thể sẽ mất giá trị, sẽ có gian lận
đủ kiểu v́ tin là gian giỏi chùi mép kỹ th́
thắng, bị thưa kiện, tranh căi liên tu bất
tận, để rồi bên nào thắng cũng không c̣n
chính danh, bên thua không nh́n nhận nữa, khoan nói
tới chuyện hợp tác sau này. Cái chuyện đáng lo
nhất là thể chế chính trị Mỹ hoàn toàn
dựa trên bầu cử. Nếu mà bầu cử
bị chi phối bởi gian lận, mất hết giá
trị, mất chính danh, không ai tin tưởng và
chấp nhận nữa th́ chính trị Mỹ sẽ
đi về đâu? Nước Mỹ sẽ đi
về đâu? Tổng thống đắc cử nhờ
gian lận th́ uy tín sẽ như thế nào? Nếu muốn có tư tưởng
lạc quan, th́ có thể hy vọng cuộc bầu
cử năm nay sẽ là bài học lớn để các
nhà làm luật trong tương lai cứu xét lại và
tu chính luật bầu cử, thiết lập những ṿng
đai kiên cố nhất chẳng những chống can
dự của ngoại bang mà c̣n chống mọi mánh khoé
gian lận trong nội bộ, từ cả hai chính đảng
hay từ các chính quyền tiểu bang hay địa phương. Đi xuống một
bực thấp hơn, truyền thông Mỹ cũng đă
đánh mất hoàn toàn niềm tin của quần chúng
khi họ tự nguyện biến thành công cụ tuyên
truyền chính trị của một phe chống phe kia. Cái chân thứ hai của
thể chế dân chủ Mỹ là dân trí, tức là
sự hiểu biết của người dân qua cái
gọi là đệ tứ quyền. Mà khi truyền thông
mất tính khách quan trung thực, th́ người dân t́m
hiểu sự thật bằng cách nào? Dân trí làm sao c̣n?
Mất dân trí th́ người dân lấy quyết định
như thế nào? Như vừa viết
ở trên, nếu muốn có tư tưởng lạc
quan, th́ có thể hy vọng những nhà báo lương
thiện, có lương tâm, sẽ học được
kinh nghiệm của bốn năm qua để tự nh́n
lại, khôi phục lại chức năng trung thực
thiêng liêng của đệ tứ quyền. Cuối cùng, nếu
muốn có tư tưởng lạc quan, th́ cũng có
thể hy vọng người dân nói chung tự kềm
chế, bớt quá khích, bớt cuồng hơn, nh́n vào
quyền lợi đất nước nhiều hơn là
nh́n vào identity politics tức là chính trị dựa trên
thích ghét cá nhân. Hy vọng th́ dễ thôi.
Dễ đến độ… hoang tưởng chăng? Vũ
Linh, 5/12/2020 |