Một tuần lễ kỳ lạ !

Ký Thiệt

Đầu tháng 2,  trên chính trường nước Mỹ sôi bỏng đã diễn ra những sự kiện kỳ lạ khác thường chưa từng thấy trong lịch sử nước Mỹ.

Sự kiện thứ nhất đã diễn ra tại Hội trường Hạ viện vào tối thứ ba, 4 tháng 2, với cuộc trình diễn của Tổng thống Donald Trump qua Thông điệp Liên bang (State of the Union) hàng năm (lần thứ ba) của ông, trong khi ông đang chờ phán quyết của Thượng viện chiều ngày hôm sau trong phiên tòa cuối cùng của vụ xét xử đàn hặc truất quyền tổng thống của ông.

Nhưng, ông đã không xuất hiện như “một con vịt què” trước các nhà lập pháp của lưỡng viện Quốc Hội Hoa Kỳ, các yếu nhân hành pháp, tư pháp trong chính quyền Mỹ, các tướng lãnh ba, bốn sao trên cổ áo…

Trái lại, TT Trump đã biến căn phòng mà trước đây bảy tuần lễ là nơi các dân biểu Dân Chủ đàn hặc luận tội ông trở thành sân khấu để ông diễn xuất những màn ngoạn mục được hầu hết cử tọa đứng lên hàng loạt, vỗ tay vang dội nhiều lần, trừ những người Dân Chủ ngồi yên, cúi mặt, hay nhìn nhau sượng sùng, có khi la ó phản đối.

Ông Trump nói rằng ông không để cho vụ đàn hặc cản trở ông trong khi lãnh đạo một cuộc “phục hồi vĩ đại của nước Mỹ” cho giai cấp trung lưu. Ông dõng dạc nói: “Chỉ với một thời gian ngắn ba năm, chúng ta đã phá vỡ cái não trạng suy thoái của người Mỹ và chúng ta đã bác bỏ sự thu nhỏ của định mệnh nước Mỹ. Chúng ta đã tiến lên với tốc độ không thể tưởng tượng chỉ trong thời gian ngắn vừa qua, và chúng ta sẽ không bao giờ lùi bước nữa.”

Trên bàn chủ tọa phía sau lưng ông Trump, bà Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, ngồi bên cạnh Phó Tổng thống Mike Pence kiêm Chủ tịch Thượng Viện, là người trông tội nghiệp và khó xử nhất vì chính bà đã long trọng viết thư mời ông Trump tới đây và đã tự đặt mình vào cảnh ngộ ê chề này khi cũng chính bà đã lãnh đạo cuộc đàn hặc ông ta kéo dài hơn hai tháng, trong đó có một tháng câu giờ ngâm tôm hồ sơ và một tuần lễ gây trì trệ trong vụ xét xử ở Thượng viện cho nên mới ở trong cảnh ngộ như ngồi trên lửa đỏ trong suốt hơn một tiếng đồng hồ, tất cả đều “nhân danh Hiến Pháp”, như bà long trọng tuyên bố.

Nhưng hôm đó, bà Pelosi đã không nhân danh Chủ tịch Hạ viện, và nhân danh Hiến Pháp để theo thông lệ long trọng giới thiệu ông tổng thống trước khi ông lên tiếng đọc Thông điệp Liên bang quan trọng hàng năm.

Bà Pelosi đã cho qua tiết mục ấy vì trước đó ông tổng thống, mặt lạnh như tiền, đã theo thông lệ trao cho chủ tịch Thượng viện và chủ tịch Hạ viện mỗi người một ấn bản Thông điệp Liên bang 2020 của ông. Khi nhận tập giấy bà Pelosi chìa bàn tay phải định bắt tay ông Trump nhưng ông ta đã phớt lờ quay mặt đi và bà Pelosi vội vàng rụt tay lại. Cảnh này đã diễn ra trước mắt hàng ngàn người trong hội trường và hàng chục triệu người khác trên màn ảnh truyền hình.

Từ đó, trông bà Pelosi thật đáng thương. Chắc bà ước gì được biến khỏi chiếc ghế đang ngồi, chiếc ghế đầy vinh dự dành cho “người phụ nữ nhiều quyền lực nhất nước Mỹ”, trong lúc ông Trump cứ tiếp tục “hành hạ” bà với những thành quả to lớn về mọi mặt sau ba năm cầm quyền, trong đó ông nhấn mạnh về sự hồi sinh nở rộ của nền kinh tế Mỹ và ông nói các chính sách của ông đang đem lại nhiều kết quả mạnh mẽ cho những gia đình ở mức thấp của nấc thang lợi tức. Ông nói: “Chúng ta đang xây dựng một xã hội phồn thịnh đồng đều nhất thế giới, nơi mà mỗi công dân có thể tham dự vào sự thành công vô song của nước Mỹ và là nơi mọi cộng đồng có thể dự phần trong sự thăng tiến phi thường của nước Mỹ.”

Đang bị đàn hặc truất phế về tội lạm quyền và dẫm đạp lên Hiến Pháp, ông tổng thống đã phô diễn tài nghệ như một bậc thầy về hội họp lễ lạc và một kẻ trình diễn chuyên nghiệp bằng cách biến phòng họp tại Hạ viện của bà Pelosi thành một đấu trường chống lại bà với thật nhiều câu chuyện về những thành quả khác nhau và những người hùng trong đời thường hàng ngày có mặt trong hội trường với tư cách là những khách mời.

Người mẹ của một bé gái hai tuổi sinh ra thiếu tháng đã không cầm được xúc động khi ông Trump gọi bà là một người mẹ “hiếm có”. Ông Trump không quên dùng hội trường quan trọng này để thúc đẩy kế hoạch cho học sinh được quyền chọn trường học theo ý muốn khi ông loan báo Janiyah Davis, học sinh lớp bốn ở Philadelphia, đã được cấp học bổng để theo học tại ngôi trường mà em chọn. Có mặt tại hội trường, hai mẹ con đã ôm lấy nhau với nụ cười rạng rỡ khi ông Trump nói: “Janiyah, tôi vui mừng báo tin cho ‘you’ biết sự chờ đợi lâu dài của ‘you’ đã chấm dứt. Tối nay, tôi có thể hãnh diện loan báo rằng một Cơ hội về Học bổng đã trở thành sẵn sàng cho ‘you’ và ‘you’ sẽ sớm lên đường tới ngôi trường ‘you’ chọn.”

Ông tổng thống thúc đẩy Quốc Hội chấp thuận dự luật sẽ cho một triệu trẻ em Mỹ cơ hội giống như vậy:“Bước tiến kế tiếp trong việc xây dựng một xã hội đồng đều là bảo đảm cho mọi trẻ em Mỹ đều có một nền giáo dục toàn hảo và có cơ hội để thực hiện giấc mơ Mỹ. Không bậc cha mẹ nào sẽ bị ép buộc gửi con cái họ tới một trường công lập tồi tệ”.

Ông Trump là tổng thống duy nhất trong lịch sử nước Mỹ sẽ tranh cử nhiệm kỳ hai sau khi bị đàn hặc và ông đã vươn cao trong Thông Điệp Liên bang lần thứ 3 với một chuỗi thắng lợi chính trị, trong đó có thỏa ước giao thương với Tàu cộng, Mexico và Canada, hạ sát viên tướng Iran khủng bố Qassem Soleimani. Ông đoan quyết sẽ nới rộng chính sách cắt giảm thuế và bỏ bớt các luật lệ rườm rà mà ông cho rằng đã đóng góp vào một tỉ số thất nghiệp thấp 3.5%, vào sự tăng gia vững chắc và phá kỷ lục của thị trường chứng khoán.

Ông Trump tái xác quyết sẽ tiếp tục dẹp bỏ những lỗ hổng về di dân, như những thành phố ẩn náu (sanctuary cities) đã chấp chứa và che chở cho những người nhập cư bất hợp pháp khỏi bị trục xuất.

Trong những người khách mời của Tổng thống Trump và đệ nhất phu nhân hiện diện tại phòng họp của Hạ viện có Jody Jones đến từ Farmersville, California, người có thân nhân bị bắn chết tại một trạm xăng năm 2018, thủ phạm là một di dân bất hợp pháp đã hai lần bị trục xuất.

Hướng về phía Jody Jones, ông Trump nói: “Hoa Kỳ nên là nơi ẩn náu cho những người Mỹ tôn trọng luật pháp, không phải cho những tên hình sự nước ngoài.”

Kẻ đã giết Rocky Jones, em của Jody Jones, là Gustavo Garcia, đã bị bắt giữ sáu lần nhưng đã được thả ra khỏi nhà tù do chính sách về ẩn náu của California. Trong khi ông Trump kể về vụ thảm sát người em, Jody Jones nghẹn ngào lau nước mắt.

Nhưng, Tổng thống Trump đã thay đổi bầu không khí buồn thảm khi ông giới thiệu người vợ trẻ và hai con nhỏ của một quân nhân đang trú đóng tại Afghanistan thì người lính bất ngờ xuất hiện trước sự kinh ngạc của vợ con và họ mừng rỡ ôm chầm lấy nhau trong lúc cả hội trường cùng đứng lên, vỗ tay vang dội.

Về chính sách đối ngoại, ông Trump cũng đã tạo một bất ngờ khác là sự xuất hiện của ông Juan Guaido, lãnh tụ đối lập chống lại chế độ độc tài xã hội chủ nghĩa tại Venezuela dưới quyền cai trị của Nicolas Madura, kẻ mà ông Trump gọi là “tên bạo chúa hành hung nhân dân Venezuela”.

Ông Trump giới thiệu ông Guaido và long trọng nói: “Thưa ông tổng thống, xin ông hãy đem bức thông điệp này về để nói rằng toàn dân Mỹ đoàn kết với nhân dân Venezuela trong cuộc chiến đấu chính đáng của họ cho tự do. Chủ nghĩa xã hội tàn phá nhiều quốc gia. Nhưng, hãy luôn luôn ghi nhớ rằng tự do thì liên kết người dân.”

Ông Trump đã dựa theo chiều hướng ấy để nhấn mạnh tới số phận của người dân tại Venezuela, Cuba và Nicaragua, hy vọng cộng thêm vào chiến lược tranh cử tại những tiểu bang then chốt như Florida và dùng như một vũ khí phụ để chống lại các ứng cử viên đảng Dân Chủ đang ngả về chủ nghĩa xã hội.

Trong suốt cuộc trình diễn của ông Trump, bà Pelosi không thể tiếp tục ngồi yên trên ghế với gương mặt đóng băng, có đôi lúc cũng phải miễn cưỡng vỗ tay như mọi người. Nhưng khi ông Trump nói những lời cuối cùng để chấm dứt bài diễn văn thì bà chủ tịch Hạ viện mở tập Thông điệp Liên bang của ông tổng thống ra, chia thành từng xấp và xé làm nhiều mảnh.

Không biết bà Pelosi có hối tiếc về hành động thiếu kềm chế này hay không, nhưng đoạn phim khó coi ấy đã được chiếu đi chiếu lại trên màn ảnh truyền khắp nước Mỹ và đã “đi vào lịch sử” cùng với vụ đàn hặc Tổng thống Donald Trump, dù ông ta đã được Thượng viện tha bổng vì vô tội không đầy 24 tiếng đồng hồ sau cái Thông điệp Liên bang tại Hạ viện.

Trong phiên họp cuối cùng của vụ xử đàn hặc ông Trump tại Thượng viện chiều thứ tư, 5 tháng 2, các nghị sĩ đã bỏ phiếu xác nhận ông tổng thống không phạm tội lạm quyền và tội cản trở cuộc điều tra của Quốc Hội.

Dù quyết định này không làm ai ngạc nhiên, nhưng sự xé rào của Nghị sĩ Mitt Romney, Cộng Hòa – Utah, đã “đi vào lịch sử” khi trở thành nghị sĩ đầu tiên đã bỏ phiếu kết tội một tổng thống thuộc đảng mình.

Ông Romney đã trở cờ theo phe Dân Chủ kết tội ông Trump đã lạm quyền, nhưng cũng là thiểu số (48 phiếu) so với 52 phiếu của phe Cộng Hòa. Sau đó, ông Romney quay lại với đảng Cộng Hòa để tha bổng ông Trump về tội cản trở cuộc điều tra của Hạ viện với tỉ lệ 53- 47, đảng nào bầu theo đảng ấy, không có ai xé rào.

Mặc dù một lá phiếu của ông Romney bỏ theo bên này hay bên kia cũng không ảnh hưởng gì tới phán quyết của Thượng viện trong vụ xử đàn hặc ông Trump, vì muốn kết tội ông Trump phải cần có… 20 Mitt Romney, nhưng ông tân nghị sĩ của tiểu bang Utah đã chịu búa rìu khá nặng từ phía đảng Cộng Hòa và được phe Dân Chủ suy tôn tưng bừng, đồng thời trở thành người hùng của truyền thông phe tả. CNN, NBC News và The Week đã gọi Mitt Romney là “lãnh tụ của phe Cộng Hòa đối kháng chống Donald Trump.”

Dù ông Trump đã được trắng án, có vẻ như cuộc “nội chiến” chưa chấm dứt. Sáng thứ năm, 6 tháng 2, một ngày sau phán quyết của Thượng viện xử ông vô tội, ông tổng thống tới dự “National Prayer Beakfast” (Lời Cầu nguyện cho bữa ăn sáng quốc gia, được tổ chức hàng năm với sự tham dự của cả hai đảng) lần thứ 68 tại Washington mà chủ đề là “hãy yêu kẻ thù của mình” (love your enemies).

Diễn giả chính hôm ấy là Arthur Brooks, một giáo sư tại Đại Học Harvard. Ông ta nói rằng Chúa Jesus đã khuyên tín đồ hãy “đáp lại sự hận thù bằng tình yêu”. Và ông Brooks đề nghị mọi người: “Hãy cầu xin Chúa lấy sự đố kỵ chính trị ra khỏi trái tim của anh chị em.”

Khi được mời lên bục diễn giả, ông Trump đã quay sang Giáo sư Brooks và nói: “Arthur, tôi không biết tôi có đồng ý với ông hay không.”

Sau đó, không nhắc tới tên ông Romney và bà Pelosi, ông tổng thống nói: “Tôi không thích những kẻ dùng đức tin của họ để biện minh cho việc làm mà họ biết là sai trái. Tôi cũng không ưa những kẻ mồm nói ‘Tôi cầu nguyện cho you’ trong khi họ biết không phải như vậy.”

Vài giờ sau, bà Pelosi đã đáp lễ ông Trump trong cuộc họp báo hàng tuần tại Điện Capitol, và nói rằng ông tổng thống đã hành động không thích hợp khi  chỉ trích những đối thủ chính trị trong một sinh hoạt chung cho cả hai đảng nhằm mục đích tạo sự đoàn kết.

Bà chủ tịch Hạ viện không nhắc tới hành động của mình khi xé Thông điệp Liên bang của ông tổng thống trước mắt hàng ngàn người tai to mặt lớn tại hội trường Hạ viện trước đó hai ngày, và ca tụng ông Romney: “Xin Chúa ban phước lành cho sự can đảm của ông ta.”

Chỉ sau cuộc họp báo của bà Pelosi một tiếng đồng hồ, tại phòng họp phía đông Tòa Bạch Ốc đã diễn ra một cuộc họp mặt mừng đại thắng với sự tham dự của đoàn luật sư biện hộ của ông Trump, các dân biểu nghị sĩ đã đoàn kết sau lưng ông, và các giới chức trong chính phủ do ông lãnh dạo.

Với sự thỏa lòng hiện ra mặt, ông chủ Tòa Bạch Ốc nói:

– Chúng ta đã trải qua cái này cho tới nay là hơn ba năm. Đó là do ác tâm, do thối nát, do những nhân viên công lực dơ bẩn, do những kẻ nói láo và rỉ tin mật ra ngoài. Chuyện này không bao giờ nên xảy ra cho một tổng thống nào nữa.

Với tổng thống nào khác thì chưa biết, nhưng với Tổng thống Trump có vẻ chưa chấm dứt, mà chính ông, sau đó cũng đã nói: “Có thể chúng ta sẽ lại phải trải qua cái này lần nữa bởi vì những kẻ này là loại điên khùng đầu đá. Tôi đã hạ chúng suốt cuộc đời tôi, và tôi sẽ hạ chúng nữa, nếu phải làm như vậy.”

Dù sao, TT Trump đã không cô đơn trong cuộc chiến đấu của ông và những “chiến hữu” của ông đã gọi tuần vừa qua là “tuần lễ tốt đẹp nhất chưa từng thấy của Trump”, hay “What a week!”

Ký Thiệt

Trở lại