BẦU
CỬ, AI THẮNG AI THUA? |
Việc cử tri đoàn chính thức bầu tổng
thống thứ Hai vừa qua là một bước
mới trong tiến tŕnh bầu tổng thống,
một bước quan trọng cực bất lợi cho
TT Trump dù ông vẫn khẳng định cuộc
chiến c̣n tiếp diễn.
Cuộc chiến đang tiếp diễn với những
vụ thưa kiện c̣n đang dở dang, chưa rơ
sẽ đi về đâu. Nhưng cuộc chiến
chống chính trị gian trá chắc chắn sẽ
tiếp tục ngay cả sau khi một trong hai ứng
cử viên -bất kỳ là ai- đă giơ tay tuyên
thệ nhậm chức.
Sau khi cơn băo tranh cử qua rồi, người dân b́nh
tâm lại, chắc chắn các nhà lănh đạo, các
nhà làm luật, các quan ṭa thi hành luật, tất
cả sẽ phải ngồi lại, t́m cách rút bài
học, hiểu cho rơ những rắc rối, xáo
trộn, và phải nghĩ đến việc sửa
đổi luật, siết chặt thủ tục tranh
cử, bầu bán cho tương lai.
Và cuối cùng, ta rút được bài học nào?
Phải làm gỉ?
Nếu ta theo dơi TTDC, th́ hiển nhiên là cụ Biden,
đảng Dân Chủ và thể chế dân chủ lâu năm
của Mỹ đă đại đại thắng. Có
thật vậy không?
Trước hết ta bàn về cụ Biden. Bất
kể kết quả bầu tổng thống, cụ cũng
đă thu được 80 triệu phiếu. Có thể
con số thật ít hơn sau khi khấu trừ
những gian lận, nhưng dù sao cũng trên dưới
hơn nửa số cử tri bầu cho cụ. Mà có
thật là bầu cho cụ Biden không?
Ta nh́n lại tiến tŕnh trong cả năm tranh cử
vừa qua.
Ta cần nhớ lại trong tranh luận trên TV lần
đầu tiên, bà Harris đă chỉ mặt, tố
cụ Biden là người kỳ thị da đen
nhất, với đầy đủ bằng chứng
cụ thể. Cụ Biden đỏ mặt luống
cuống không biết chống đỡ ra sao. Không
phải chỉ có vậy thôi. Trước đó,
cụ Biden bị bà cựu phụ tá Tara Reade tố sách
nhiễu t́nh dục, bà Harris đă là một trong
những người đầu tiên tuyên bố “Tôi
tin những tố giác của bà Reade”.
Nhưng rồi cuối cùng cụ Biden vẫn thắng,
hạ bà Harris và hạ luôn tất cả các ứng
cử viên khác, hầu hết đều cực đoan
hơn cụ.
Điều đó nói lên sự kiện cử tri
của đảng DC chưa sẵn sàng chạy qua xă
nghĩa. Thà họ bầu cho một cụ ông lẩm
cẩm tương đối ôn ḥa hơn chứ chưa
chấp nhận các ứng cử viên thiên tả quá xa
như cụ ông Sanders, cụ bà Warren, hay ngay cả bà
Harris. Nói cách khác, cử tri đảng DC trốn
chạy xă nghĩa nên bầu cho cụ Biden chứ không
phải họ ủng hộ cụ.
Bước thứ hai, cụ Biden sau khi đắc
thắng trong nội bộ, đă bị áp lực
phải kiếm một người đứng chung liên
danh. Cụ đă không có quyền lựa chọn ǵ
hết: bắt buộc phải là một phụ nữ
da đen nếu muốn thắng, v́ đảng DC không
thể thắng nếu không có phiếu của phụ
nữ và dân da đen. Đành vuốt mặt mời người
đă sỉ vả cụ nặng nhất, bà da đen
lai Kamala Harris.
Câu hỏi cho bà Harris: tại sao lại nhận lời
ngủ chung với một người mà bà cho là
kỳ thị da đen nặng, một người đă
bị bà tố sách nhiễu t́nh dục một phụ
tá? Có phải v́ cụ Biden đă ‘cải tà quy chánh’,
thoát xác, bất th́nh ĺnh hết kỳ thị, hết
sách nhiễu không ? Thưa không. Bà xù toàn bộ câu
chuyện, cười toe toét, nhún vai giải thích
“Tranh cử là vậy”. Chỉ chứng minh cho tất
cả bàn dân thiên hạ là bà coi cái ghế phó quan
trọng hơn tất cả mọi nguyên tắc đạo
lư.
“Tranh cử là vậy”? Chính trị của đảng
DC hiện nay vô đạo, vô nguyên tắc vậy sao?
Thế th́ ai ngu đi tin những tuyên bố hay hứa
hẹn trong mùa tranh cử nữa?
Không hẳn là vậy. Lư do cụ Biden và bà Harris
ngủ chung giường thật ra không liên quan ǵ đến
cá nhân bà Harris hay cá nhân cụ Biden, mà đó là
một quyết định có lẽ từ cấp lănh
đạo toàn đảng DC, trong đó cựu TT Obama và
cánh thiên tả cực đoan đă đóng vai tṛ then
chốt: dân Mỹ chưa sẵn sàng đi quá xa về
phiá tả, thôi th́ đưa cụ Biden ra làm viên
gạch lót đường, chuẩn bị tương
lai cho người thật sự của phe tả là bà
Harris.
Hầu như không ai nghĩ cụ Biden nếu đắc
cử sẽ là tổng thống hai nhiệm kỳ. May
lắm th́ cụ Biden thọ đủ một nhiệm
kỳ, nếu không bị gục hay bị alzheimer
sớm.
Một chuyện đáng nói khác: trong một cuộc
phỏng vấn trên TV, trả lời một câu
hỏi, cụ Biden tuyên bố nếu giữa cụ và
bà phó Harris có mâu thuẫn lớn về chính sách,
cụ sẽ cáo bệnh và từ chức. Cụ nói
nửa đùa nửa thật, mà không ai biết
thật nhiều hơn hay đùa nhiều hơn. Hay
đó là cách cụ gián tiếp cảnh cáo phe cánh bà
Harris là cụ đă biết rơ tính toán của họ?
Bàn qua chuyện thứ hai: có phải là chiến
thắng của đảng DC không?
Năm nay, cụ Biden chiếm được 80 triệu
phiếu của dân Mỹ, nhưng đảng CH chỉ
mất một ghế trong thượng viện, là
ghế Arizona của bà Martha McSally là người đă
được bổ nhiệm tạm thay thế TNS Jon
Kyl về hưu. Hiện nay, CH đang giữ thế
đa số 50-48, c̣n hai ghế nghị sĩ sẽ
được bầu đầu tháng Giêng tại
Georgia, là tiểu bang bảo thủ và CH hy vọng
sẽ giữ được cả hai ghế này. Nghĩa
là sẽ duy tŕ thế đa số tại thượng
viện.
Đây là một tuyên cáo không thể nào rơ ràng hơn:
dân Mỹ không muốn cụ Biden mang cả nước
xuống hố xă nghĩa và không chấp nhận nước
Mỹ bị đảng DC lôi qua phiá xă nghĩa.
Đă vậy, trong những năm tháng tới, ta c̣n có
dịp chứng kiến một nội chiến lớn
trong nội bộ đảng DC, giữa khuynh hướng
thiên tả chậm chậm và thiên tả hấp
tấp. Nói trắng ra, không thể nói cuộc bầu
cử đă là một chiến thắng cho đảng
DC. Trái lại, chỉ đào sâu thêm phân hóa trong
nội bộ đảng. Phân hóa đó sẽ nổ
tung nếu cụ Biden đắc cử.
Ngay hiện nay, ta đă thấy trong nội bộ đảng
DC đă bắt đầu gây nhau ỏm tỏi để
tranh dành quyền lực. Khiến cụ Biden đang
phải tŕnh làng một nội các đúng là nồi cháo
ḷng, được lựa chọn theo tiểu chuẩn
màu da, giới tính, đồng tính, bảo thủ,
cấp tiến, người của Obama, người
của Clinton, người của chính cụ Biden, theo
phe cánh,… chứ khả năng hay kinh nghiệm nghề
nghiệp là chuyện phụ.
Nh́n cho kỹ, cụ Biden cho dù đắc cử
tổng thống mà thượng viện trong tay CH,
hạ viện với đảng DC chỉ có đa
số nửa tá ghế, TCPV trong tay khối bảo
thủ, th́ cụ sẽ làm được ǵ? Nhất
là khi cụ Biden qua nửa thế kỷ làm chính
trị đă chứng minh là người lờ mờ,
không năng động chút nào, trái ngược hoàn toàn
với TT Trump.
Bây giờ, ta bàn qua một vấn đề lớn hơn,
có hậu quả quan trọng và lâu dài hơn. Đó là
sự hữu hiệu hay hợp thời thế của
thể chế dân chủ kiểu Mỹ.
Câu trả lời hiển nhiên cho tất cả thiên
hạ, hay ít nhất cho những người c̣n
tỉnh táo nh́n thực tế trước mắt:
tại v́ thể chế dân chủ của Mỹ hoàn toàn
đặt căn bản trên bầu cử, mà cuộc
bầu cử vừa qua đă phơi bày ra những sơ
hở khổng lồ chứng minh thể chế dân
chủ hiện hành của Mỹ không đủ khả
năng ứng phó với nhu cầu thay đổi
của t́nh thế.
Khi cả chục hay cả trăm máy bầu cử
bị ‘trục trặc kỹ thuật’, các pḥng
phiếu tràn ngập lủng củng ‘bất thường’
mà chẳng có cơ quan độc lập nào có thể
can thiệp để sửa chỉnh hay kiểm tra
lại th́ không ai có thể nói đă không có gian
lận được ‘phê chuẩn’ từ trên cao.
Khi trực diện với những t́nh trạng phạm
luật trắng trợn như vậy mà Tối Cao Pháp
Viện liên bang không đủ quyền hạn và cơ
sở pháp lư để can thiệp th́ đă có cái ǵ
không ổn trong cái ‘hợp đồng’ các tiểu
bang ngồi lại với nhau.
Khi một chính khách mà gần 50 năm sinh hoạt chính
trị là một tờ giấy trắng, về già phô
trương triệu chứng lú lẫn mỗi ngày, mà
lại được bầu làm tổng thống, th́
hiển nhiên có cái ǵ sai trái trong cách tuyển chọn
lănh đạo thật nguy hiểm cho cả nước
và cả thế giới.
Nói cách khác, dường như thể chế dân
chủ gương mẫu của Mỹ đă để
lộ nhiều sơ hở quá lớn, đă hết thích
hợp với thay đổi thời thế, cần
phải sửa đổi. T́nh trạng phân hoá chính
trị Mỹ ngày càng trầm trọng, nếu không có
biện pháp đối phó, siết chặt luật
lệ, th́ làm sao nước Mỹ có thể tồn
tại một vài chục năm hay thậm chí một vài
năm nữa?
Ở đây, phải nói cho rơ một chuyện thật
quan trọng mà TTDC cố t́nh xuyên tạc và ít người
hiểu rơ. Đó là việc tại sao các luật sư
của TT Trump gặp khó khăn trước các ṭa án.
TT Trump là người bảo thủ, bổ nhiệm
thẩm phán bảo thủ, khoảng 230 vị ở ṭa
cấp liên bang, và 3 vị cấp TCPV. Mà bảo thủ
trong ngành tư pháp có nghĩa là tôn trọng Hiến Pháp
một cách tuyệt đối, chứ không phải theo
cấp tiến, du di diễn giải theo xu thế hay nhu
cầu chính trị thời thượng. Mà Hiến
Pháp lại tôn trọng quyền tự quyết, tính
độc lập của các tiểu bang trong việc
bầu bán, cho dù đó là bầu cử lănh đạo
liên bang. Hiến Pháp chấp nhận các tiểu bang
toàn quyền ra luật và thủ tục bầu bán,
kể cả việc bầu tổng thống liên bang.
Đây chính là nền tảng của liên bang Mỹ:
một liên bang mà các tiểu bang tự nguyện tham gia
nhưng vẫn giữ phần lớn tính ‘tự
trị’. Chính quyền liên bang có rất nhiều
quyền trong các lănh vực ngoại giao, quốc pḥng,
và tài chánh, nhưng chỉ có quyền hướng
dẫn trong hầu hết các phạm vi khác như y
tế, giáo dục, gia cư, an ninh trật tự, …, và
ngay cả trong việc ra luật bầu cử. 50
tiểu bang là 50 luật lệ bầu bán khác nhau.
Các phán quyết có vẻ bất
lợi cho TT Trump, nhưng nếu nh́n lại cho kỹ th́
lịch sử sẽ nhận định thuận
lợi hơn về TT Trump v́ ông đă đủ sáng
suốt chọn đúng các thẩm phán bảo thủ tôn
trọng Hiến Pháp và luật lệ hiện hành. Quan
trọng hơn cả, TT Trump đă KHÔNG độc tài
và đủ can đảm chọn thẩm phán trung thành
với ư thức hệ bảo thủ, tôn trọng và
trung thành với Hiến Pháp. Nói cách khác, TT Trump có thua
tranh cử cũng vẫn thắng, v́ đă chọn
được những người cần thiết cho
tương lai lâu dài cho nước Mỹ. |